Whisky: Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε για το «νερό της ζωής»

Σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές αναλύσεις που αφορούν τα spirits, είμαστε πρώτη χώρα στην κατανάλωση whisky. Σίγουρα το αγαπάμε, γνωρίζουμε όμως τις διαφορετικές κατηγορίες, τον τρόπο απόλαυσης, επιλογής και αποθήκευσής του;

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να μάθουμε είναι η ορολογία του. Whisky ονομάζεται το απόσταγμα που προέρχεται από τη ζύμωση και την απόσταξη δημητριακών (κριθάρι, καλαμπόκι, σιτάρι, σίκαλη και ρύζι) και στη συνέχεια ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια. Ανάλογα με την καταγωγή του χρησιμοποιούνται διαφορετικά δημητριακά και έχουμε ξεχωριστούς τύπους whisky με φρουτώδη, μπαχαρένια, πικάντικα, λουλουδάτα, αλμυρά, μέχρι και καπνιστά χαρακτηριστικά.

Ταξιδεύοντας στη Σκωτία, στην Ιρλανδία, στην Αμερική και στην Ιαπωνία με ένα ποτήρι whisky

Το whisky παράγεται σε πολλές χώρες και αυτό το κάνει ακόμα πιο συναρπαστικό. Σε κάθε προορισμό δίνει μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, που αξίζει να ανακαλύψουμε. Ξεκινάμε το γευστικό μας ταξίδι με τον πρωταγωνιστή, το σκοτσέζικο whisky, που ρέει από τα Highlands, το Speyside, τα Lowlands, το Islay και το Campteltown. Μπορεί να είναι malt, δηλαδή να προέρχεται μόνο από βυνοποιημένο κριθάρι, μπορεί να είναι grain και να δημιουργείται από βυνοποιημένα ή μη δημητριακά, ή να είναι blend και να παντρεύει σε μια φιάλη malts και grain whiskies. Σε όποια κατηγορία όμως και αν ανήκει το σκοτσέζικο whisky αποστάζεται δύο φορές και παλαιώνει τουλάχιστον τρία χρόνια σε βαρέλια. Ο χαρακτήρας του είναι τόσο έντονος, εκρηκτικός, σύνθετος και πληθωρικός, που αξίζει να το πιείτε σκέτο ή με λίγες σταγόνες νερό. Αν θέλετε να το συνδυάσετε με κάτι, βάλτε δίπλα ώριμα ψητά κρέατα, όστρακα και κατσικίσια τυριά.

Το ιρλανδέζικο whisky έχει τις ίδιες ακριβώς κατηγορίες malt, grain και blends με το σκοτσέζικο, αλλά φτιάχνεται στην Ιρλανδία, αποστάζεται τρεις φορές και είναι πιο γλυκό και μαλακό, με νότες μελιού, βανίλιας και γλυκών φρούτων. Γι’ αυτό ταιριάζει περισσότερο με θαλασσινά, με γλυκόξινα και αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Για να το απολαύσετε εκτός από σκέτο, μπορείτε να το ανακατέψετε με άλλα συστατικά. Δύο συνταγές cocktail που του ταιριάζουν είναι το Irish Coffee και το Whisky Sour.

Τα αμερικάνικα whisky έχουν το κοινό τους. Το πιο αγαπητό είναι το Bourbon, που παράγεται κυρίως στο Kentucky, από 51% καλαμπόκι και παλαιώνει τουλάχιστον για δύο χρόνια σε νεαρά αμερικάνικα βαρέλια. Στη μύτη βγάζει αρώματα βανίλιας, ξύλου και μπαχαρικών, γι’ αυτό κάνει πολύ ωραίο ζευγάρι με τα παϊδάκια και όλα τα ψητά στα κάρβουνα. Μπορείτε να το δοκιμάσετε σκέτο ή σε δύο all time classic cocktails, το Manhattan και το Old Fashioned.

Το Tennessee Whisky παράγεται επίσης από καλαμπόκι, κατά το φιλτράρισμα όμως περνάει μέσα από ξυλάνθρακα σφενδάμου, με αποτέλεσμα να είναι πιο γλυκό και ελαφρύ από το Bourbon. Δοκιμάστε το σίγουρα με το γιορτινό χοιρινό στο φούρνο και σε cocktail, σε ένα δροσερό whisky sour. Το Rye γίνεται από 51% σίκαλη και παλαιώνει τουλάχιστον για δύο χρόνια. Μόλις το βάλετε στο ποτήρι βγαίνουν ωραίες πικάντικες νότες, ενώ το στόμα είναι ελαφρύ. Δοκιμάστε το με τις βελουτέ σούπες και τις πίτες του ρεβεγιόν, ή ετοιμάστε ένα κλασικό Sazerac cocktail.

To γιαπωνέζικο whisky έχει γίνει μεγάλο trend και συνεχώς αυξάνει το κοινό του. Σε ό,τι αφορά την παραγωγή του, δεν αλλάζει τίποτα από τα σκοτσέζικα whisky. Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι το ίδιο, γιατί διαφέρουν το έδαφος και οι συνθήκες. Τα γιαπωνέζικα είναι πιο ντελικάτα, με νότες λουλουδιών και μπαχαρικών. Δοκιμάστε τα σκέτα, με γλυκά και σε cocktails.

Πώς αγοράζουμε ένα whisky

Πλέον στην ελληνική αγορά υπάρχουν άπειρες ετικέτες whisky και συνέχεια έρχονται καινούργιες. Για να μη χαθείτε στην περίπτωση που θέλετε να επιλέξετε κάποιο για τις γιορτές, από τη στιγμή που γνωρίζετε τις προελεύσεις και τις διαφορές τους, μπορείτε να επικεντρωθείτε στην κατηγορία που ταιριάζει περισσότερο με τα γευστικά σας γούστα και να περιορίσετε τον αριθμό. Μετά κάντε ένα ακόμα ξεκαθάρισμα, διαβάζοντας προσεκτικά την ετικέτα, όπου περιέχονται όλες οι πληροφορίες για την καταγωγή, τον τύπο και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, ώστε να η επιλογή σας να μην είναι λάθος.

Η ώρα της απόλαυσης

Το whisky, όπως και το κρασί, για να το δοκιμάσεις σωστά χρειάζεται να ακολουθήσεις μια μοναδική ιεροτελεστία. Πρώτα πρέπει να το μυρίσεις με ανοιχτό το στόμα και να αφεθείς για λίγο στα αρώματα που πλημμυρίζουν τις αισθήσεις. Μετά θα πρέπει αργά να πάρεις την πρώτη γουλιά και να την αφήσεις για λίγα λεπτά πριν την καταπιείς να πάει σε όλο τον ουρανίσκο. Μόλις την κατεβάσεις, προσπάθησε να αναπνεύσεις από τη μύτη. Στη συνέχεια, ειδικά στην περίπτωση των malts και των παλαιωμένων, μπορείς να προσθέσεις δύο με τρεις σταγόνες και να επαναλάβεις την ίδια διαδικασία. Τότε θα ανακαλύψεις νέα αρώματα και γεύσεις. Προσοχή όμως στο ποτήρι, γιατί και αυτό έχει μεγάλη σημασία. Το αυθεντικό ποτήρι της δοκιμής λέγεται Glencairn και μοιάζει με τα ποτήρια σε σχήμα τουλίπας. Γενικά, ένα καλό whisky θέλει υπομονή, πρέπει να του δώσεις το χρόνο να ανασάνει και να ξεδιπλώσει τα αρωματικά και γευστικά ταλέντα του.

Οι προτάσεις για τις γιορτές από τον ειδικό στα whiskies Τεό Σπυρόπουλο

O Tεό ασχολείται πολλά χρόνια, τόσο πίσω από την μπάρα όσο και μπροστά, με την εκπαίδευση του whisky. Είναι ο πιο κατάλληλος άνθρωπος για να μοιραστεί μαζί μας εύκολους και νόστιμους τρόπους για να το δοκιμάσουμε. Όπως μας είπε, το whisky τις γιορτές φέρνει τον κόσμο πιο κοντά και είναι ιδανική στιγμή για να ανοίξετε μια καλή φιάλη Scotch, Bourbon, Japanese ή Irish Whisky και να τη μοιραστείτε με την παρέα σας. Ιδού οι προτάσεις του:

Για το γιαπωνέζικο: Mizuwari

Σε ένα ποτήρι highball προσθέτουμε ένα μεγάλο κομμάτι πάγου και 50 ml γιαπωνέζικο whisky. Σταδιακά προσθέτουμε παγωμένο εμφιαλωμένο επιτραπέζιο νερό και ανακατεύουμε κυκλικά.

Για το ιρλανδέζικο: The Irish Man

Σε ένα ποτήρι highball γεμίζουμε με πάγο και προσθέτουμε 50 ml ιρλανδέζικο whisky. Απογεμίζουμε με χυμό μήλου και γαρνίρουμε με ένα στικ κανέλας.

Για το Bourbon: Christmas Fashioned

Σε ένα old fashioned ποτήρι προσθέτουμε 1 κουταλάκι του γλυκού σιρόπι σφενδάμου, 3 δόσεις Aromatic Bitters και 50 ml Bourbon. Προσθέτουμε πάγο και αναδεύουμε κυκλικά. Ψεκάζουμε με φλούδα πορτοκαλιού και γαρνίρουμε με αποξηραμένο σύκο.

Για το σκοτσέζικο: σκέτο

Ο καλύτερος τρόπος να απολαύσει κάνεις ένα scotch single malt είναι σκέτο. Σε ένα glencairn ποτήρι προθέτουμε μια γενναία μεζούρα από scotch single malt. Δίπλα ακριβώς έχουμε ένα μεγάλο ποτήρι με παγωμένο νερό. Κάθε γουλιά από το single malt τη συνοδεύει και μισή γουλιά νερού. Η επίγευση στα καλύτερά της!

Αποθηκεύστε το σωστά

Αν σας μείνει κάποια φιάλη μετά τις γιορτές, φροντίστε να τη φυλάξετε σε ένα σκοτεινό και δροσερό μέρος σε κάθετη όρθια θέση. Τα whiskies δεν συνεχίζουν να παλαιώνουν στη φιάλη όπως το κρασί και δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή συνέχεια με το φελλό. Αν το μπουκάλι σας έχει μεγάλο κενό, μπορείτε να το καλύψετε με αέριο, όπως κάνουμε στα κρασιά, ή να μεταφέρετε το whisky σε μικρότερη φιάλη.