Άρθρα

O Θαυμαστός κόσμος του Black Metal: Σατανισμός, καμένες εκκλησίες, δολοφονίες, αυτοκτονίες.

Σατανισμός, καμένες εκκλησίες, δολοφονίες, αυτοκτονίες. Αυτός είναι, με λίγα λόγια, ο θαυμαστός κόσμος του black metal, στον οποίο ετοιμάζεται να βουτήξει ο Jonas Åkerlund καθώς θα αφήσει για λίγο τα βίντεοκλιπ της Madonna, των U2, των Metallica και των Prodigy για να κάνει μια ταινία για το Νορβηγικό Black Metal και να θυμηθεί παράλληλα τα νιάτα του, όταν ήταν μέλος των θρυλικών Bathory. 

Σε ό,τι αφορά τα μοτίβα των δολοφονιών, μπορούμε να πούμε ότι η συγκεκριμένη ήταν όσο πιο «τίμια» γινόταν. Ένας εικοσάχρονος ονόματι Varg Vikernes ταξίδεψε από το Μπέργκεν της δυτικής Νορβηγίας μέχρι το Όσλο και πήγε στο σπίτι ενός πρώην φίλου του, του Oystein Aarseth. Εκεί ξεκίνησε ο τσαμπουκάς, ο οποίος έληξε όταν ο Vikernes δολοφόνησε τον Aarseth μαχαιρώνοντας τον είκοσι τρεις φορές: δύο στο κεφάλι, πέντε στο λαιμό, και δεκαέξι στην πλάτη. Στον Vikernes επιβλήθηκε η ανώτατη επιτρεπόμενη ποινή, είκοσι ένα χρόνια φυλάκισης. Όμως ο εφιάλτης για τους Νορβηγούς είχε μόλις ξεκινήσει, αφού η δολοφονία αυτή είχε ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, τροφοδοτώντας ένα underground κύκλωμα βίας, τρομοκρατίας και λατρείας του Σατανά. 

Στο επίκεντρο της ιστορίας αυτής βρισκόταν η τρομερά δημοφιλής black metal μουσική σκηνή της χώρας. Το θύμα της δολοφονίας Oystein Aarseth ήταν μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες του χώρου. Κιθαρίστας του κορυφαίου συγκροτήματος της σκηνής, των Mayhem, ιδιοκτήτης της δισκογραφικής Deathlike Silences και του δισκάδικου- Μέκκα του black metal, του Helvete (σημαίνει «κόλαση» στα νορβηγικά), ο Aarseth ήταν διάσημος και για τη βεβήλωση πτωμάτων που είχε ως χόμπι. Ο δε δολοφόνος του, ο Vikernes, γνωστός και ως «Count Grishnackh», θεωρούνταν «ο πιο διαβόητος black metal μουσικός όλων των εποχών». Είχε υπάρξει και αυτός μέλος των Mayhem, τους οποίους είχε εγκαταλείψει για να φτιάξει τους Burzum. 

Ο Vikernes ήταν διάσημος για τις εξτρεμιστικές πολιτικές του απόψεις, αλλά και για το κάψιμο μεσαιωνικών νορβηγικών εκκλησιών. Μετά τη σύλληψή του αποκαλύφθηκε ότι στα άμεσα πλάνα του ήταν και το κάψιμο του καθεδρικού ναού Nidaros, του παλαιότερου ναού της χώρας, ο οποίος είχε κοσμήσει το εξώφυλλο του δίσκου των Mayhem De Mysterii Dom Sathanas. Όταν δε έκαναν έφοδο στο σπίτι του, βρήκαν τεράστια ποσότητα εκρηκτικών και σχεδιαγράμματα του κτιρίου όπου στεγαζόταν η αντιναζιστική οργάνωση Blitz, στην οποία σχεδίαζε να βάλει βόμβα. Όταν αναφερόταν στο θύμα του, τον αποκαλούσε «θεό της τεμπελιάς και του κομουνισμού». Η αντίδραση του Varg Vikernes στο άκουσμα της ποινής των είκοσι ενός χρόνων δίχως δικαίωμα έφεσης σόκαρε για μία ακόμα φορά την κοινή γνώμη: Απλώς χαμογέλασε Μερικά λεπτά αργότερα δύο ακόμα νορβηγικές εκκλησίες κάηκαν προς τιμή του. 

Δύο μήνες μετά ο δολοφόνος έκανε μέσα από τη «στενή» τα παράπονά του, λέγοντας: «Η φυλακή παραείναι χαλαρή. Δεν είναι καθόλου ζόρικα τα πράγματα εδώ, όπως λένε διάφοροι. Είναι μια γελοιότητα. Ζήτησα από το διευθυντή να με βάλει σ’ ένα πραγματικό μπουντρούμι και να πει στους φύλακες να χρησιμοποιήσουν πραγματική βία». Κατάφερε να αποδράσει μία φορά, αλλά συνελήφθη σ’ ένα κλεμμένο αυτοκίνητο με μια καραμπίνα. Aποφυλακίστηκε, έχοντας εκτίσει τα δεκαέξι από τα είκοσι ένα χρόνια της ποινής του, δηλώνοντας: «Είμαι έτοιμος να ενταχτώ στην κοινωνία». Όμως, παρά τις διαβεβαιώσεις του, στη Νορβηγία να ξυπνήσουν μονομιάς ξυπνήσει άσχημες μνήμες, που περιλαμβάνουν δολοφονίες, δεκάδες αυτοκτονίες, εμπρησμούς, σατανιστικές τελετές και εκδηλώσεις λατρείας του «κακού». Αυτό όμως που έφερε στο προσκήνιο την αποφυλάκιση του Vikernes ήταν η συνειδητοποίηση της κοινής γνώμης ότι ο εγκλεισμός του δεν είχε αποδυναμώσει τη σκηνή, αλλά, αντίθετα, τη βοήθησε να γιγαντωθεί, με αποτέλεσμα σήμερα η Νορβηγία να έχει χιλιάδες σκληροπυρηνικούς οπαδούς και δεκάδες συγκροτήματα που λατρεύουν το συγκεκριμένο είδος της μουσικής, τον Σατανά και το να κυκλοφορούν βαμμένοι σαν πτώματα. Σε μια βαθιά συντηρητική χώρα όπως η Νορβηγία το black metal αποτελούσε θανάσιμη απειλή, και ο Vikernes ήταν αυτός που βύθισε τη χώρα στον πανικό, αφού τα media, με την τρομολαγνεία που τα διακρίνει (ναι, και στη Νορβηγία!), κατάφεραν να δημιουργήσουν κλίμα τρόμου.

This image has an empty alt attribute; its file name is p19kvmkal85071996npagvd1evh4_900.jpg

Ο Vikernes μετακόμισε με την γυναίκα του στη Γαλλία, όπου σε κάποια φάση τον μάζεψε η αστυνομία ως πιθανό τρομοκράτη καθώς αγόραζε τόνους λίπασμα και άλλα συστατικά από τα οποία φτιάχνονται βόμβες. Το άφησαν  ελεύθερο αλλά είναι πλέον στη λίστα με τους υπόπτους που παρακολουθούν οι Γαλλικές μυστικές υπηρεσίες, Η ιστορία του black metal ξεκινάει στα τέλη των ’70s από ένα συγκρότημα το οποίο είχε περισσότερο υπόσταση καρτούν παρά οτιδήποτε άλλο: τους Venom. Οι Cronos, Abaddon & Mantas (Conrad, Tony & Jeff, κατά τις μαμάδες τους!), μια τριάδα από ατάλαντα παιδιά, αποφάσισαν, αφού δεν την πάλευαν ως μουσικοί, να παίζουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα και σκληρότερα. Εμπλούτισαν δε το προφίλ τους με σατανιστικά σύμβολα και στίχους, κι έτσι το ντεμπούτο τους Welcome to Hell σηματοδότησε την αρχή του thrash-black metal και έγινε ανάρπαστο στα δεκατριάχρονα της εποχής. Μπορεί μουσικά να ήταν ανύπαρκτοι, αλλά η κληρονομιά που άφησαν στη μουσική ήταν η αποκάλυψη ότι σκληρός ήχος και Σατανάς είναι μια σίγουρη συνταγή επιτυχίας. Από αυτούς ξεκίνησε το thrash metal (βλέπε Slayer), το death metal (βλέπε Cannibal Corpse) και, φυσικά, το περισσότερο επικό και θεατρικό black metal. Ειδικά στην Ευρώπη, και ακόμα περισσότερο στη Σκανδιναβία, το black metal προχώρησε ένα βήμα παρακάτω, αντικαθιστώντας τις φόρμες με τα δερμάτινα, το λιγδιάρικο μαλλί με το μεϊκάπ, τους επιφανειακούς στίχους με την ποιητική έμπνευση, ενώ παράλληλα άρχισαν να δημιουργούνται alter ego χαρακτήρες που έδιναν ρέστα επί σκηνής. 

Στη Σκανδιναβία ως πρώτη σημαντική παρουσία θα πρέπει να ξεχωρίσουμε τους Σουηδούς Bathory, που βασίστηκαν στις προχριστιανικές παραδόσεις των Βίκινγκς, δημιουργώντας στα τέλη των ’80s επικούς metal δίσκους. Μέλος τους ήταν και ο Jonas Åkerlund, ο οποίος θα γυρίσει την ταινία η οποία μάλλον θα ονομάζεται Lords of Chaos και θα έχει τους Rory Culkin (Scream 4Signs) και Caleb Landry Jones (X-Men: First Class) στο καστ της. Με δεδομένη την τεράστια κόντρα μεταξύ Σουηδών και Νορβηγών, ήταν ζήτημα χρόνου οι δεύτεροι να πάνε το πράγμα λίγο παρακάτω. 

Το νορβηγικό black metal πήρε σάρκα και οστά κυρίως χάρη στους Mayhem, οι οποίοι ξεκίνησαν την καριέρα τους το 1984, αλλά έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί το 1991, όταν ο τραγουδιστής τους Dead τίναξε τα μυαλά του στον αέρα με μια κοντόκαννη καραμπίνα, αφήνοντας πίσω του ένα σημείωμα στο οποίο απολογούνταν προκαταβολικά για το αίμα που θα λέρωνε τα πάντα. Το πτώμα του το βρήκε ο Oystein «Euronymous» Aarseth, ο δολοφονημένος της ιστορία μας, ο οποίος, πάντα ψύχραιμος, πήγε και έφερε μια κάμερα για να απαθανατίσει το γεγονός. Μάλιστα, μια από τις φωτό αυτές φιλοξενήθηκε αργότερα σε δίσκο των Mayhem, ενώ ο Aarseth μάζεψε κομματάκια από το διαλυμένο κρανίο του Dead και τα έκανε κολιέ. Φήμες αναφέρουν ότι έφαγε κι ένα κομμάτι από τον εγκέφαλο του φίλου του, αλλά ο ίδιος ποτέ δεν το επιβεβαίωσε.

Ακάθεκτος, ο Aarseth δύο βδομάδες μετά έκανε τα εγκαίνια στο δισκάδικό του, στο προσωπικό του οποίου ανήκε και ο Bard Faust, ο ντράμερ των Emperor, ο οποίος ένα χρόνο μετά μαχαίρωσε μέχρι θανάτου έναν ομοφυλόφιλο στο πάρκο Lillehammer και καταδικάστηκε σε εννέα χρόνια φυλακή. Την περίοδο εκείνη ξεκίνησαν και οι εμπρησμοί στις εκκλησίες, με κύριο στόχο τις μεσαιωνικές ξύλινες εκκλησίες της χώρας, πενήντα από τις οποίες κάηκαν σε διάστημα τεσσάρων ετών. Πιο διάσημη η εκκλησία Fantoft Stave, που στέκονταν στη θέση της από το 1150 και καταστράφηκε ολοσχερώς. Μια φωτογραφία της καταστροφής αυτής υπάρχει στο δίσκο των Burzum Aske (σημαίνει «στάχτες»). 

Μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες της εποχής, ο Abbath, τραγουδιστής των Immortal, σε συνέντευξή του πρόσφατα είπε ενθυμούμενος τα παλιά: «Ήμασταν όλοι μπλεγμένοι μέχρι το λαιμό. Ήταν σκοτεινές αλλά και ωραίες μέρες. Το κάψιμο των εκκλησιών δεν μας ενοχλούσε, αλλά οι δολοφονίες, όσο να ’ναι, μας θορύβησαν». Στο πλαίσιο της ίδιας συνέντευξης ένα άλλο μέλος του συγκροτήματος, ο Demonaz, εξήγησε κάποια πράγματα πιο αναλυτικά, λέγοντας: «Δεν έχουμε ψύχωση με τον Σατανά, έχουμε ψύχωση με το κακό. Είναι στο αίμα των Σκανδιναβών. Είμαστε μια σκοτεινή χώρα, με ιδιαίτερη φύση, και αυτό έχει αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεσή μας. Τη μέρα που κατακτάς μια βουνοκορφή είσαι ο Θεός, και δεν μπορεί να σε σταματήσει κανείς». Γιατί όμως όλα αυτά να συμβαίνουν στη Νορβηγία και όχι κάπου αλλού; Ο King Ov Hell, μπασίστας των Gorgoroth, κάποτε είχε πει ότι «δε θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει black metal στην Αφρική, γιατί στη μουσική ζωγραφίζεις εικόνες από τη ζωή σου».

 Ο King είναι μια από τις πιο αινιγματικές φυσιογνωμίες της σκηνής, αφού μιλάει ανοιχτά για το σατανισμό. Έχει πει ευθέως ότι οι Venom δεν ήταν σοβαροί και ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι εστί σατανισμός, αφού στην ουσία δεν είναι η λατρεία του Σατανά αλλά η εξατομίκευση και η λατρεία του εαυτού σου. «Πιστεύω ότι ο κόσμος είναι γεμάτος σατανιστές που δεν ξέρουν ότι είναι σατανιστές. Εγώ πάντα λειτουργούσα με επίκεντρο τον εαυτό μου, πολύ πριν ακούσω για το σατανισμό. Το black metal μιλάει για αυτή την πλευρά της ζωής, για την ανθρώπινη φύση δίχως τις ηθικοπλαστικές παρεμβάσεις. Το να γυρνάς το άλλο μάγουλο όταν κάποιος σου κάνει κακό, όπως ορίζει ο χριστιανισμός, δεν είναι κάτι φυσιολογικό. Επίσης, οι άνθρωποι δεν είναι όλοι ίσοι, ό,τι και να λένε κάποιοι». Ως μέλος των Gorgoroth, έφτασε στο απόγειο της δόξας του το 2004, όταν εμφανίστηκαν επί σκηνής στην εξαιρετικά θρησκευόμενη καθολική Πολωνία έχοντας σαν ντεκόρ παλουκωμένα κεφάλια από αρνιά (μια ευθεία παραπομπή στον αμνό του Θεού) και Εσταυρωμένους, περιλούζοντας το κοινό με κουβάδες από αίμα. 

Το 2006 συνελήφθη ο τραγουδιστής τους Gaahl με την κατηγορία ότι βασάνιζε και έδερνε έναν άντρα για ώρες, απειλώντας τον ότι θα του έπινε το αίμα.

Αν το black metal ήταν απλώς το σάουντρακ μιας προβληματικής περιόδου για τη Νορβηγία, θα μπορούσαμε εύκολα να το αγνοήσουμε. Τα πράματα όμως δεν είναι τόσο απλά, αφού έχει φανατικούς φίλους σε ολόκληρο τον πλανήτη, από τις καθολικές παροικίες της Νότιας Αμερικής μέχρι το πάλαι ποτέ ανατολικό μπλοκ ή ακόμα και την εντελώς καθωσπρέπει Ελβετία. Επίσης, σε αντίθεση με την ποπ σκηνή, τα συγκροτήματα δεν μετράνε καριέρες μηνών αλλά πολλών χρόνων, πράγμα που αποδεικνύει πόσο δυνατή βάση οπαδών έχουν. Η μουσική αυτή αποτελεί lifestyle και όχι μόδα. Μία ακόμα ιδιαιτερότητά της έχει να κάνει με τις συναυλίες, που είναι στην ουσία σκοτεινά, μυστικιστικά σόου τα οποία κάνουν τους ποπ καλλιτέχνες να φαντάζουν ερασιτέχνες. Οι καλλιτέχνες του black metal πιστεύουν σε αυτό που κάνουν, δεν ασχολούνται με δημόσιες σχέσεις και μανατζαραίους, δεν δέχονται υποδείξεις από στιλίστες και σπόνσορες, και όλα αυτά λειτουργούν τελικά αναζωογονητικά για το σάπιο χώρο της μουσικής, όσο κι αν το βεβαρημένο παρελθόν τους δεν τους κάνει και τα καλύτερα παιδιά.

Top 10 δίσκων black metal

Bathory, Blood on Ice 

Gorgoroth, Under the Sign of Hell

Emperor, In The Nightside Eclipse

Burzum, Det Som En Gang Var 

Immortal, Battles in the North

Mayhem, Wolf`s Lair Abyss

Satyricon, Dark Medieval Times 

Marduk, Opus Nocturne

Samael, Passage

Ragnarok, Et Vinterland i Nord